روابط موجر و مستاجر ،
تقریباً یک مسئله قدیمی است ، در بحث اجاره محل کسب وکار با ورود مسئله «سرقفلی »
و پدیدهای به نام « حق کسب و پیشه و تجارت» روابط موجر و مستاجر را پیچیده و حتی
اختلافات را هم عمیقتر کرده است. با توجه به اختلافاتی که هم اکنون در بین خیلی از افراد در باب مسایل سرقفلی وجود دارد ، ترجیح دادم این پست هم راجع به مسایل حقوقی به زبان ساده در این موضوع باشد . از آنجا که
عموم مفهوم سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت را یکی میدانند ولیکن از لحاظ حقوقی و
قانونی مجزا هستند ابتدا تعریفی از سرقفلی و حق کسب و پیشه را ارائه میکنیم.
سرقفلی
:
پولی است که
در ابتدای عقد اجاره به هر علتی ، توسط مالک از مستاجر دریافت میشود.
حق کسب و
پیشه و تجارت
حقی است که
تاجر یا صنعتگر در نتیجه جلب مشتری و شهرت و فعالیت خود برای محل کارش قائل میشود
و در تعریفی روشنتر : حقی است که تاجر و کاسب نسبت به محلی پیدا میکنند این حق
ناشی از تقدم در اجاره ، حسن شهرت ، جمع آوری مشتری و رونق کسبی است که بر اثر
عملکرد مستاجر محل به وجود آمده است .
در واقع امر
حق کسب و پیشه تنها به مستاجر تعلق دارد و مالک نمی تواند دارای این حق شود به
عنوان مثال مالکی که ملک تجاری خود را به تازگی احداث کرده و هیچ گونه فعالیتی کسب
و کار هم نداشته است سرقفلی آن را معامله کرده و به مستاجر انتقال می دهد لذا شرط
تحقق این حق برقراری یک رابطه استیجاری است.
قانونگذار در
سال 1376 از واژه سرقفلی استفاده کرده و و تا قبل از آن حق کسب و پیشه و تجارت ذکر
می شد. بعضی از حقوقدانان قبل از تصویب
قانون 1376 معتقد بودند که سرقفلی همان حق کسب و پیشه است و تفاوتی میان آن دو
قائل نبودند، اما گروهی دیگر کاملاً از هم
جدا می دانستند در واقع با تعریف اولیه فوق هم مشخص میشود که این دو واژه با هم تفاوت
دارند .
تفاوت سرقفلی و حق کسب و پیشه:
سرقفلی و حق
کسب وپیشه دارای سه تفاوت عمده میباشند:
1- سرقفلی دراول عقد اجاره به مالک پرداخت میشود.پس درواقع کسب
اعتبار و شهرت .... هیچ تاثیری در آن ندارد .
2-
با تعریفی از این دو واژه شده فقها فقط با سرقفلی موافقند و
حق کسب وپیشه را شرعی نمیدانند لذا این دلیلی بر تفاوت ماهوی این دو است .
3- مبلغ و میزان سرقفلی با توجه
به موقعیت محل ، کیفیت و تجهیزات عین مستاجره تعیین میشود و مبلغ نهایی آن را هم
موجر تعیین میکند.
در صورتیکه در زمینه امور مربوط به وکیل ملکی و تصرف عدوانی نیاز به مشاوره دارید میتوانید به صورت رایگان مورد حقوقی خود را از طریق تلفن با همکاران ما مطرح کنید و یا در صورت تمایل به مشاوره حضوری با مراجعه به سایت ره جویان عدالت ، زمان مشاوره خود را ثبت کنید تا همکاران ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند و قرار مشاوره شما را قطعی کنند.